-
1 тиешеннән артык
бо́льше, чем поло́жено -
2 тиеш
модальн.; сл.1) при гл. в ф. на -ырга/-рга и реже на-у/-ү; обя́зан, до́лжен, поло́жен || обя́зано, на́до, должно́; поло́женоир кеше бөтенесен белергә тиеш — мужчи́на до́лжен знать всё ( необходимое)
белмәгәнне сорау тиеш — того́, чего́ не зна́ешь, поло́жено спра́шивать
солдат көчле дә, үчле дә, хәйләле дә, кәйләле дә булырга тиеш — (посл.) солда́т обя́зан быть и си́льным, и мсти́тельным, и хи́трым, и вооружённым (букв. снабжённым клевцо́м)
2) до́лжен; предполага́ется; предполага́лоськөзен туй үткәрелергә тиеш — о́сенью должна́ состоя́ться сва́дьба
болай булмаска тиеш — так не должно́ быть
син үзең уйларга тиеш идең — ты сам до́лжен был проду́мать; предполага́лось, что ты сам (уже́) проду́мал
3) (булырга тиеш) должно́; должно́ быть; вида́ть, ви́димоукытучы булырга тиеш — должно́ быть, учи́тель; ви́димо, учи́тель
4) надлежи́т/надлежа́т, подлежи́т/подлежа́тплан үтәлергә тиеш — план подлежи́т выполне́нию
5) до́лжен, причита́ется ( с кого)ул миңа өч сум тиеш — он мне до́лжен три рубля́
6) предназна́чен, адресо́ван || предназна́ченный, адресо́ванныймонысы сиңа тиеш — э́то предназна́чено тебе́
Фәйрүзәгә тиеш хат — письмо́, адресо́ванное Файрузе́
7) необходи́моисәп тиеш, уй тиеш — необходи́м расчёт, неоходи́ма иде́я
һәркем хәзерләнергә тиеш — ка́ждому необходи́мо подгото́виться
8) в знач. сущ. до́лжное; то, что поло́жено; то, что должно́ быть по пра́вилам, предположе́нию, необходи́мости и т. п.үзеңә тиешен генә бел дә тор — знай себе́, что тебе́ поло́жено ( больше ни-ни)
тиешен үтәдек — мы вы́полнили до́лжное (поло́женное)
9) в сочет. с терминами родства и свойства: дово́дится, прихо́дится, явля́ется ( кем)ул безгә кода тиеш — он дово́дится нам ку́мом
•- тиешенә күрә
- тиешеннән артык
- тиешеннән кире
См. также в других словарях:
мин-минлек — 1. Масаючанлык, һавалылык; тәкәбберлек 2. Үз көчеңә, сәләтеңә тиешеннән артык бәя бирү, үз үзеңә артык ышанучанлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
минчелек — 1. Масаючанлык, һавалылык; тәкәбберлек 2. Үз көчеңә, сәләтеңә тиешеннән артык бәя бирү, үз үзеңә артык ышанучанлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
саран — (САРАНЛАНУ) (САРАНЛЫК) – 1. Чыгымнар ясау, акча тоту, бурыч йомыш бирү һ. б. ш. эштә: тиешеннән артык сакчыл, акчасын әйберен файдаланырга яки биреп торырга бик кызганучан 2. күч. Юн. килеш сүздән соң: шунда белдерелгәнне эшләргә яратмаучан,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
каеру — 1. Беркетелгән, ныгытылган нәрсәне икенче бер әйбер ярдәмендә урыныннан куптару, чыгару. Әйбернең бер башын яки ягын кире якка юнәлтү, бору 2. Аяк, кул, баш һ. б. ны нормаль булмаган торышка китереп бору, имгәтү 3. Зур күләмле итеп актару,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тиеш — с. 1. Кемнең дә булса өлешенә тигән, үзенә билгеләнгән. Кемгә дә булса бирергә, тапшырырга аталган яки адресланган 2. Бирергә кирәк булган, бирәсе. Бурычлы ул миңа күп тиеш, югыйсә 3. Тиешле (4) 4. Тиешле (2) 5. Исем, фигыль янында: шул фигыль… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге